vrijdag 25 mei 2012

het voedsel voor ons voedsel


Pfoe, wat een lucht altijd zeg…! Je merkt weer dat het begonnen is hoor. Dit is wat ik dacht toen ik, nu al weer wel een paar maandjes geleden, de deur open deed en naar buiten liep. Ik woon in Dongen-Vaart, een piepklein dorpje van de gemeente Dongen. Je komt hier veel akkerbouw en veeteelt tegen. Er rijden daarom ook de hele dag door boeren met tractors door de straat, van hun akkers naar het bedrijf en terug. En dus ook in februari, toen ik die oude, vertrouwde geur van het platteland weer rook. Nou, oud en vertrouwd is het eigenlijk niet, maar je went er wel een beetje aan. Ik heb het hier over die geur van mest, de tractors met mestwagens die naar de akkers rijden om de grond te bemesten. Mijn oom zit ook in de veeteelt, hij heeft een boerderij met koeien. Ik zag ook hem al door de straat rijden met de tractor. Ik besloot eens een kijkje te gaan nemen op de boerderij. Op het erf kwam ik opa tegen en we maakte een praatje. ‘Weer druk bezig op het land, opa?’, vroeg ik hem. ‘Ja, nu mag het hé!’, antwoordde hij. Nu mag het weer? Hoezo ‘mag’? En toen kwam heel het verhaal. Niet dat het niet leerzaam was, want van al opa’s verhalen steek je wel iets op. En het past nog eens goed bij onze biologielessen ook. Een korte samenvatting zal ik hier geven, maar de verdere details zal ik jullie besparen.

Ten eerste het antwoord op de vraag ‘hoezo ‘mag’?’. Het bemesten van het land, bij ons injecteren genoemd, mag niet zomaar altijd. Injecteren moet je zien als de mest van de dieren, hier dus koeien, uit rijden op het land. In een koeienstal liggen roosters waar de koeien op lopen. De uitwerpselen vallen door de spleten door en komen terecht in de put onder de stal. Er staat een grote silo naast de stal waar de stalmest opgeslagen wordt. Stalmest is dus uitwerpselen en urine van de koeien.


Dit is een mestsilo waar de stalmest in wordt opgeslagen


Hier zie je een boer aan het injecteren
Bij het injecteren wordt de machine aangesloten op deze silo en kan de mest afgevoerd worden. Dit gebeurd door een giertank/injecteur die over het land rijdt. De mest komt er dan in vloeibare vorm uit, dat heet gier. Er mag pas geïnjecteerd  worden na februari. Dit is zo omdat de bodem anders niet alle mineralen uit de mest goed op kan nemen. Er vind anders uitspoeling plaats. Uitspoeling is dat de mineralen met het regenwater wegzakken naar dieper in de grond. Hierdoor kan verzuring optreden. Dat is als er giftige metalen in de bodem zitten. Zitten er giftige metalen in mest dan? Ja, er zit ammoniak in, wat in de lucht reageert met zwaveldioxide tot ammoniumsulfaat. Bij regen komt dit weer op de bodem en wordt omgezet door bacteriën in nitraat.


Na het injecteren is er al een begin gemaakt, maar we zijn nog lang niet klaar. Nu volgt er bodembewerking. Dit is om meer zuurstof in de bodem te krijgen. De boer ploegt eerst zijn land. Dit kan je zien al het omgooien van het land. Een beetje zoals schoffelen, maar dan veel groter.


Een boer aan het ploegen

Eggen
Hierna moet er geëgd worden. Dit is om het land echt zaaiklaar te maken. Het land ligt er dan weer glad bij.
















Ondertussen is het mei en kan er gezaaid worden. Het hangt natuurlijk van het weer af wanneer dit echt kan gebeuren, want het moet goed droog zijn. Er wordt door de boer zaad gekocht en met een zaaimachine over het land gereden. Op de boerderij van mijn oom wordt vooral maïs gezaaid.


Het land wordt gezaaid


De pinnen aan de wiedeg trekken het ontkruid uit de grond
Nu de zaadjes in de grond zitten zou je denken dat het alleen nog wachten is tot ze uitkomen. Maar dat is niet waar. Net voor dat de plantjes boven de grond komen moet er met een wiedeg  over de akker. Dit is omdat er ondertussen al wat ontkruid is gaan groeien. Dat maakt nu nog niet zoveel uit, maar hoe meer ontkruid er straks staat, hoe meer onkruidverdelger er gespoten moet worden. Het ontkruid kan dus beter maar zo snel mogelijk weg zijn. 





Nu is het zover gekomen dat de maïs uitkomt en is het tijd voor chemische bestrijdingsmiddelen (pesticiden). Het onkruid, wat er ondertussen weer staat, moet verdelgd worden. Er wordt nu dus onkruidverdelger gespoten over het land. We gebruiken nu herbiciden, omdat het niet over bestrijding tegen dieren maar tegen planten gaat.

Onkruid spuiten
















In ongeveer oktober zijn de maïsplanten groot genoeg om geoogst te worden. Ze zijn nu een paar meter hoog.
De maïs is groot genoeg om te oogsten


De mais komt terecht in de kar
Het oogsten gebeurd door de maïs te hakselen. Er rijdt maïshakselaar over het land met een tractor met kar ernaast. De hakselaar heeft een grote bek aan de voorkant die de maïs als het ware opeet. In de hakselaar worden kolven, bladeren en stengels klein gesnipperd. Door een pijp op het dak komen de snippers eruit en de tractor met kar vangt dit op. Als de kar vol is rijdt de boer met de tractor naar het bedrijf en wordt de maïs ingekuild. Inkuilen is dat de maïs in een silo wordt gereden. Als het een grote hoop is, komt er plastic overheen zodat er geen water bij kan en alles goed droogt, anders zou de maïs gaan rotten.




Van de mais wordt een grote hoop gemaakt, de kuil.

Na het droge kan de mais gebruikt worden als voer voor de koeien.

De mais is klaar voor de koeien

Je hebt hier net de voedselproductie van mais voor de koeien gezien. Heel fijn dat de koeien nu te eten hebben denk je missen, maar wat hebben wij daaraan? Nou, dat lekkere biefstukje wat jij op je bord krijgt, zou er zonder deze voedselproductie niet geweest zijn. Hoe dat het verloop van koe tot biefstuk in zijn werk gaat laat ik achterwegen, voordat iedereen hier vegetarisch wordt.







Janine Scheerders

Geen opmerkingen:

Een reactie posten