Verbinding voor de natuur, van de mens

Langs Dongen ligt een Ecologische Verbindingszone (EVZ) met een lengte van 6 kilometer. Deze loopt vanaf de Wilhelminalaan in ’s Gravenmoer via de Procureurweg en de Kwartelweg tot aan bedrijventerrein De Wildert. Er loopt een beekje doorheen en er is een wandel- en fietspad aangelegd. Gemeente Dongen heeft het gebied samen met Waterschap Brabantse Delta aangelegd. Ik woon vlakbij de kruising van de EVZ met de  Procureurweg, dus ik ga er regelmatig mijn hond, Max, uitlaten, joggen of paardrijden. Ik vind het een heel leuk stuk natuur, want zodra je een paar stappen op het pad hebt gezet, lijkt het alsof je opeens ver van de bewoonde wereld bent. Op de elektriciteitskabels en het geluid van een enkele auto’s na wijst niets op de aanwezigheid van grote woonwijken op nog geen 100 meter afstand.

De aanleg van de EVZ is verdeeld in 3 fasen: Fase I en Fase II zijn tussen januari en juli 2011 aangelegd en hebben samen een lengte van 4 kilometer. Fase III zal in 2013 worden aangelegd en heeft een lengte van 2 kilometer. Op deze kaart zie je het deel van de EVZ dat nu is aangelegd en een klein stukje van het toekomstige deel: Fase III.

De provincie Noord-Brabant heeft in het Waterhuishoudingsplan een gebied  gepland dat de Biesbosch verbindt met het Brabantse achterland. Zo’n gebied noem je een Ecologische Verbindingszone, dat is een natuurvriendelijk ingerichte zone tussen twee natuurgebieden. Deze zone verbindt de twee natuurgebieden en dient als een leef- en migratiegebied voor dagvlinders, libellen, vleermuizen, amfibieën en kleine zoogdieren, waardoor zij zich vrij kunnen bewegen tussen de verschillende gebieden. Omdat de beken zijn verbreed, biedt de zone ook ruimte voor het bergen van water en bovendien is er een grote kans er nieuwe diersoorten in het gebied bij Dongen verschijnen, zoals de kamsalamander.

Het verbinden van natuurgebieden is nodig, omdat de Nederlandse natuur tijdens de laatste eeuw versnipperd is geraakt: de overgebleven natuurgebieden zijn klein en liggen ver uitelkaar. Door maatregels te treffen op het gebied van ruimtelijke ordening wordt gestreefd naar areaalvergroting van natuurgebieden. Hierbij wordt gewerkt aan het creëren van een ecologische hoofdstructuur, waarbij de versnipperde gebieden worden vergroot en met elkaar worden verbonden. Dankzij de verbindingen kunnen soorten die moeite hebben zich in kleine natuurgebieden te handhaven of moeite hebben ze te bereiken toch in deze gebieden leven. Meestal worden er stukken grond, zoals landbouwgrond, gekocht en omgezet in natuurgebied, om de kleine natuurgebieden een geheel te maken. Dit is ook het geval bij de EVZ bij Dongen. De strook loopt dwars door de boerenvelden waar voedsel op wordt verbouwd en loopt langs een kas.  

Ik had eigenlijk nog nooit echt op de dieren in het gebied gelet, dus ik besloot Max te gaan uitlaten en deze keer goed op de omgeving te letten en foto’s en filmpjes te maken. Deze keer ben ik het gebied dat Fase II in het aanlegplan was op en neer gelopen. Ik ben langs het beekje gaan lopen, in plaats van over het pad. Het viel me op dat er bijna geen dieren in het water zaten. Ik ben slechts een paar eenden en een groepje watervlooien tegengekomen. 

Er zit ook veel verschil in het water: op de ene plek stroomt het water en kun je de bodem gewoon zien en op de andere plek staat het water constant stil, waardoor het vol zit met allerlei waterplanten en algen. 

 

Onderweg hoorde ik in de verte water stromen. Toen ik dichterbij kwam zag ik dat er stenen en takken zo waren neergelegd, dat het water een beetje naar beneden stroomde. Ik denk dat dit is gemaakt om het water te laten blijven stromen, om zo te voorkomen dat het troebel wordt van de grote hoeveelheid algen. 

Het deel van het beekje in het Fase II gebied is, in tegenstelling tot het beekje in Fase I, aangelegd door mensen. Waarschijnlijk komt het hierdoor dat het beekje (nog) niet natuurlijk doorstroomt en dat het wateroppervlak op sommige plekken compleet is bedekt met algen. In het Fase II gebied was het beekje er al voordat de EVZ werd aangelegd en hier stroomt het beekje volledig door en is er bijna geen alg. Er is op de kruising van de Procureurweg en de EVZ ook alleen een wildrooster aan de kant van het Fase I gebied. 

Ik denk (en hoop) dat er maar zo weinig dieren zijn in de EVZ, doordat de zone pas net is aangelegd. Je ziet bijvoorbeeld ook dat op sommige stukken grond het gras nog moet dichtgroeien. Als de verbindingszone ouder wordt, gaat de natuur meer haar eigen gang en zullen dieren zich vast meer op hun gemak voelen. Ook loopt de strook nu nog dood voor de dieren omdat hij nog niet af is. Ik denk dat het gewoon tijd nodig heeft voordat de dieren gebruik gaan maken van de verbindingszone. De doorgangen onder wegen zijn er in ieder geval al. 

Ik vind de EVZ bij Dongen een heel goed project. Het is niet alleen goed voor de biodiversiteit van natuurgebieden, maar ook leuk voor mensen in de omgeving. Je komt er altijd er veel andere mensen tegen die fietsen, wandelen, de hond uitlaten, paardrijden of joggen. Iedereen kan er wel iets doen wat hij leuk vindt. 
Ook Max vindt het super om ernaartoe te gaan. Hij is een Golden Retriever, dus hij houdt erg van water en hij kan rennen tot hij er bij neer valt. De EVZ is dus voor hem de perfect plek, omdat we er binnen een minuutje lopen zijn. Volgens mij mag hij er eigenlijk niet los, maar dat maakt niet uit. Als hij los is, sleurt hij me tenminste niet het water in en dan is het voor ons allebei leuker! 

 Bronnen:

• http://www.brabantsedelta.nl/werk_in_de_buurt/projectenmonitor/17_donge/8063_evz_om_dongen
• http://www.dongen.nl/Plannen_Projecten/Ecologische_verbindingszone_om_Dongen

~Nikki Werkman~